Nurkowanie na bezdechu, nurkowanie wolne, freediving- wszystkie te terminy oznaczają jeden i ten sam rodzaj aktywności podwodnej, a mianowicie nurkowanie bez butli. Ideą freedivingu jest takie wykorzystanie naturalnej pojemności płuc i wydolności organizmu, aby do nurkowania potrzebować jak najmniej sprzętu. Nurek na bezdechu używa wyłącznie maski i płetw, w ciepłych wodach zbędna staje się nawet pianka. Ten rodzaj nurkowania ma w sobie coś z ducha pionierów sportów podwodnych. Świetnie wytrenowanych ludzi, którzy zanurzali się w oceanie, by zbadać wraki i poszukiwać skarbów. Jak jednak zacząć, aby nurkowanie na bezdechu było bezpieczne? Czy istnieją kursy na nurka freedivera i ile one kosztują?
Zanim zaczniesz
Nurkowanie jest uznawane za sport ekstremalny. Wchodzenie do wody, zwłaszcza tej zimnej i mętnej, a z taką mamy do czynienia w Polsce, zawsze niesie ze sobą ryzyko. Dlatego najlepszym miejscem dla początkującego nurka jest basen. W kontrolowanych warunkach nauczysz się tam podstaw freedivingu. Oswoisz się także z wodą i sytuacjami, które mogą się pod nią zdarzyć np. niespodziewanym zalaniem maski. Jak znaleźć odpowiedni basen? Poza jednym niedawno zbudowanym obiektem, nie ma specjalnych basenów tylko dla nurków. Freediving można ćwiczyć na każdej pływalni, o ile spełnia ona elementarne zasady bezpieczeństwa, czyli zatrudnia ratownika. Niemniej, ze względu na specyficzne zagrożenia, w tym utraty przytomności pod wodą, nurkowania na bezdechu nigdy nie ćwicz samemu! Dwie czujne osoby to minimum do bezpiecznego prowadzenia zajęć z freedivingu.
Zanim zaczniesz swoją przygodę z nurkowaniem, wykonaj także komplet badań medycyny sportowej: morfologię krwi, EKG oraz spirometrię. Umożliwią one wykrycie chorób, które nie dają objawów w normalnych warunkach, ale pod wodą mogłyby stać się zabójcze np. arytmię serca. Szkoły nurkowe wymagają formalnej kwalifikacji przez lekarza medycyny sportowej. Bez tego nie rozpoczniesz kursu.
Z instruktorem czy samodzielnie?
Kursy nurkowe to najlepsze miejsce dla początkującego. Pod okiem instruktora nauczysz się bezpiecznego zachowania pod wodą oraz poznasz zasady udzielania pierwszej pomocy. Niemniej kursy nurkowe są drogie. Szkolenie na pierwszy stopień zwykłego nurka (czyli używającego butli i aparatu oddechowego) to wydatek około 1600 zł. Do tego musisz doliczyć koszt sprzętu. Maskę kupisz za 200 zł, płetwy 120 zł, a podstawową piankę od 300 zł w górę. Kursy nurkowania dla początkujących na bezdechu są nieco tańsze. Niemniej godzina basenowa z instruktorem to koszt 100-150 zł. Oczywiście mówimy tu o osobach umiejących pływać. Jeżeli nie posiadasz tej umiejętności, przygodę z freedivingiem zacznij od nauki w klubie pływackim lub szkole nurkowej, która oferuje takie kursy.
Nurkowanie na bezdechu – ćwiczenia
We freedivingu kluczowa jest pojemność płuc oraz przyzwyczajenie organizmu do niskich stężeń tlenu. Ćwiczenia zacznij od przepływania niewielkich odległości na wstrzymanym oddechu. Najpierw niech będzie to 5 metrów. Kiedy już bez żadnego wysiłku pokonasz tę odległość, zwiększ dystans dwa razy. W międzyczasie poprawiaj swoją kondycję, ćwicz aerobowo zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Pływanie w płetwach wymaga innej techniki niż normalny kraul czy żabka, więc dobrze, żeby instruktor zwrócił na to uwagę. Bardzo dobrym dystansem dla początkującego będzie przepłynięcie 25 metrów (jednego standardowego basenu) na wstrzymanym oddechu. W szkołach nurkowym stanowi to wymóg do otrzymania certyfikatu ukończenia kursu.
Po nauczeniu się podstaw, czas na ćwiczenia w plenerze. W zależności od rejonu są liczne miejsca, w których można trenować freediving. Na południu Polski jest to krakowska Pogoria oraz zbiornik nazywany “koparkami” w okolicy Będzina. Północ kraju ćwiczy na Hańczy i pozostałych mazurskich jeziorach. Niektóre kursy nurkowe organizują dla swoich kursantów wyjazdy nad morze.
Jak przy każdym sporcie ekstremalnym, nie zapominaj o ubezpieczeniu. W razie wypadku nurkowego, zwłaszcza za granicą, polisa ochroni Cię przed ponoszeniem kosztów z własnej kieszeni. A trzeba wiedzieć, że godzina leczenia hiperbarycznego np. w Egipcie (popularne miejsce do uprawiania freedivingu) kosztuje 400$. Ubezpieczyciel, gdy będzie to konieczne, zapłaci za transport chorego do kraju. O polisę zapytaj w swojej szkole nurkowe.
Warunki bezpiecznego nurkowania na bezdechu:
– nigdy nie ćwicz samemu – gdy stracisz przytomność, Twoje szanse na przeżycie są zerowe,
– nie wchodź do wody po spożyciu alkoholu- promile są najczęstszą przyczyną utonięć w Polsce,
– na dół zbiornika schodź wzdłuż liny przymocowanej do boi – na głębokości około 20 metrów robi się ciemno, a w ten sposób unikniesz dezorientacji co do kierunku,
– nie przeceniaj swoich możliwości – nawet jeśli uda się pobić rekord, może Ci zabraknąć sił na wypłynięcie.
Nurkowanie to piękny sport. Wielki błękit oceanu oraz wolność pociągają tysiące osób na całym świecie. Niemniej nie warto płacić za swoją pasję zdrowiem czy życiem. Kurs nurkowy, zachowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa oraz unikanie alkoholu nad wodą sprawią, że poznasz tylko pozytywne strony nurkowania na bezdechu.